عقده درونی چیست؟
عقده های درونی به مجموعه احساسات، باورها، تصورات و ایدئولوژی‌هایی گفته می‌شود که در ذهن فرد شکل گرفته و بر رفتار و عملکرد او تأثیر می‌گذارند. این عقده‌ها ممکن است به دلایل زیر باشند :
- فرهنگ و تربیت
- شخصیت فرد
- تجربیات ناخوشایند در گذشته
- شرایط خانوادگی نامساعد
- فشارهای اجتماعی و فرهنگی
- نارضایتی از خود و دیگران
- ناتوانی در حل مسائل و تصمیم‌گیری‌ها
- اضطراب و استرس زیاد
- بروز رویدادهای ناگوار و …
بعضی از عقده‌های درونی مثبت هستند و به فرد کمک می‌کنند تا از خودشان راضی باشد و به دستاوردهای بزرگ دست پیدا کند. در حالی که بعضی دیگر منفی هستند و باعث محدود شدن فرد در زمینه‌ای خاص مانند روابط، شغل و … می‌شوند.
عقده‌های درونی مثبت
عقدهای درونی مثبت به افکار و باورهایی اشاره دارد که به شخص احساس خوبی می‌دهند و او را به سمت رشد و توسعه هدایت می‌کنند. این عقده ها شامل باورهای مثبت درباره خود، دیگران، زندگی و آینده هستند. که باعث افزایش اعتماد به نفس، خودشناسی، پذیرش واقعیت‌ها، تلاش برای رسیدن به اهداف و تجربه شادی و رضایت در زندگی می‌شوند. در این نوع عقده فرد کمبودهایش را جبران می‌کند. و با توجه به تجربه‌ی تلخی که داشته و آزارهایی که متحمل شده، اجازه‌ی تکرار آنها را برای خودش و اطرافیانش نمی‌دهد.
عقده‌های درونی منفی
عقده‌های درونی منفی به مجموعه‌ای از باورها، احساسات و رفتارهای منفی گفته می‌شود که در ذهن فرد شکل گرفته‌اند و به شکل ناخودآگاه تأثیر می‌گذارند. این عقده‌ها ممکن است به دلیل تجربیات نامطلوب در گذشته، فشار اجتماعی، تربیت و تعلیمات خانوادگی و … شکل گرفته باشند. شخص به دلیل مشکلاتی که داشته، دیگران را هم مستوجب تجربه‌ی سختی‌های خودش می‌داند. این موضوع نیاز به تکرار عینی همان ماجرا ندارد.
مثلن عقده روانی خیانت : عبارت است از گرایش به جلب قدرت شخصی قدرتمند و پیروی از وی به لحاظ نیاز به حمایت شدن. سپس جستجوی فرد قدرتمند جدیدی که بتواند به کمک وی فرد توانای پیشین را از پای درآورد!
عواقب عقده های درونی منفی
عواقب عقده های درونی منفی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افزایش استرس
- اضطراب
- افسردگی
- نارضایتی از زندگی
- کاهش خوداعتمادی و رضایت از خود
- مشکلات در روابط شخصی و حرفه‌ای
- بروز بیماری‌های جسمی و روانی
- کاهش کارآیی در کار و تحصیلات
عقده‌های درونی منفی گاهی باعث می‌شود فرد به دنبال راه‌حل‌های ناسالم برای تسکین درد و ناراحتی خود بگردد. مانند مصرف الکل یا مواد مخدر. به همین دلیل، بهتر است فرد سعی کند عقده‌های خود را شناسایی کند و با روش‌های سالم به آنها پاسخ دهد.
راه‌های شناسایی عقده‌های درونی
راه‌های شناسایی عقده‌های درونی شخصی عبارتند از:
1- توجه به الگوهای تکراری: بررسی الگوهای تکراری در رفتار و افکار شخص ممکن است نشان دهنده وجود عقده‌های درونی باشد.
2- پذیرفتار بودن: پذیرفتار بودن یعنی شخص به خودش اجازه دهد تا با عقده‌های خود روبرو شود و آنها را پذیرفته و درک کند.
3- گفتگو با دیگران و به اشتراک گذاشتن تجربیات و احساسات
4- بررسی رفتار در مواجه با موقعیت‌های خاص: برخورد با موقعیت‌های خاص ممکن است نشان دهنده وجود عقده‌های درونی باشد. به عنوان مثال، اگر فرد با چالش‌ها و مسائل پذیرفتار نباشد، این نشان دهنده وجود عقدهای است که باید شناسایی شود.
5- مراجعه به مشاور
آسیب‌هایی که عقده درونی منفی به دیگران وارد می‌کند.
عقده‌های درونی منفی به دیگران نیز آسیب می‌رساند. به دلیل اینکه شخص ممکن است رفتارهای ناپسندیده و ناراحت کننده‌ای را در برابر دیگران از خود نشان دهد. این رفتارها ممکن است شامل عصبانیت، توهین و تحقیر کردن، سرزنش کردن و حتی خشونت باشد. همچنین، عقده‌های درونی منفی ممکن است باعث شود که شخص از دوستان و خانواده خود فاصله بگیرد و از روابط صمیمی و پایدار دور شود. در نتیجه، این مسئله باعث افزایش تعداد آسیب‌های روحی و جسمانی در زندگی او خواهدشد.
آیا همه انسان‌ها دارای عقده‌ی درونی هستند؟
تقریباً همه انسان‌ها دارای عقده‌های درونی هستند. به عنوان مثال، یک فرد ممکن است باور داشته باشد که همیشه باید کار خود را بهتر از دیگران انجام داده و در صورت ناموفق شدن، خود را نادیده بگیرد. این باور منفی ممکن است به خودبخشیدگی کمک نکند. همچنین روابط فرد را تحت تأثیر قرار داده و سبب شود که فرد به سختی با دوستان خود صحبت کند. چون عقده‌های درونی ناخوادآگاه هستند، گاهی فرد در مواجهه با آنها تشخیص می‌دهد که رفتارش ناشایست است. از این رو در جهت درمان آن برمی‌آید..
آیا حسادت و مقصر دانستن دیگران در عدم موفقیت به عقده‌های درونی بازمی‌گردد؟
حسادت و مقصر دانستن دیگران در عدم موفقیت به عقده‌های درونی انسان برمی‌گردد. این عقده‌ها باعث می‌شود فرد به جای تلاش برای بهبود وضعیت خود، به دنبال پیدا کردن چاره‌ای برای کاهش درد و رنج خود، با حسادت و مقصر دانستن دیگران شروع به عمل کند.
چگونه عقده‌های درونی مثبت موجب رشد خواهد شد؟
عقده های درونی مثبت می‌توانند به شما کمک کنند تا به رشد و پیشرفت خود برسید. برای این منظور، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- تمرین مثبت اندیشیدن: سعی کنید همیشه به چیزهای خوب و مثبت فکر کنید و از تمرینات روحانی مثل مدیتیشن و یوگا استفاده کنید.
- پذیرش خود: قبول کردن نقاط ضعف و قوت خود، به شما کمک می‌کند تا با خود در صلح باشید. برای رسیدن به هدف‌های خود، از نقاط قوتتان استفاده کنید.
- جایگزینی عقده‌های منفی با عقده‌های مثبت
- پذیرش تغییرات: برخلاف تصور بسیاری از افراد، تغییرات گاهی اوقات بهترین راه برای رسیدن به هدف‌های خود است. پذیرش تغییرات و تلاش برای بهبود وضعیت، می‌تواند شما را به سمت رشد و پیشرفت هدایت کند.
- ارتباط با افراد مثبت: برقراری ارتباط با افراد مثبت و الهام بخش، می‌تواند شما را به سمت عقده های درونی مثبت هدایت کند.
یک عقدهای مثبت باش
عقده در هر صورت واژه‌ای منفی‌ست. اما واکنش به عقده ها آنها را مثبت یا منفی می‌کند. اینکه شما انتخاب کنید عقده‌هایتان را به نسل‌های بعد منتقل کنید. یا تلاش کنید آنها را از بین ببرید. هردو به درک و شعور شما و آگاهی از زندگی دارد. این شما هستید که گزینش می‌کنید در کدام دسته قرار بگیرید.
بد عادتمون کردی. اینجوری قبول نیست. چرا توی مقاله‌ات ردی از داستان نبود؟ الان چجوری تو ذهنم حک بشه؟ اصلن شدنیه؟🙄
یهویی شد. شرمنده. بروزش میکنم با یه داستان شخصی. مرسی عشقم